آشنایی با نحوه محاسبه سیکل قاعدگی + بهترین روش محاسبه سیکل قاعدگی
برای محاسبه سیکل قاعدگی خود، باید روزها را از اولین روز پریود (خونریزی قاعدگی) تا اولین روز پریود بعدی‌تان بشمارید. این عدد نشان‌دهنده طول چرخه شما خواهد بود. در بیشتر مواقع میانگین چرخه ۲۸ روز است، اما این چرخه می‌تواند از ۲۱ تا ۳۵ روز هم متغیر باشد. در این مقاله راحت‌ترین و دقیق‌ترین روش‌های محاسبه سیکل قاعدگی را با هم بررسی میکنیم.
جدول محاسبه سیکل قاعدگی
حالا که نحوه محاسبه سیکل قاعدگی و مراحل مختلف این چرخه را یاد گرفتیم، می‌توانیم با استفاده از یک جدول سریع‌تر و راحت‌تر هم محاسبه سیکل قاعدگی را انجام بدهیم.
| روزهای چرخه (تقریبی) | رویدادهای چرخه قاعدگی |
| روزهای ۱ تا ۵ | اولین روز خونریزی قاعدگی و روز اول چرخه. دوره پریود می‌تواند از ۳ تا ۸ روز طول بکشد، اما معمولا برای بیشتر افراد ۵ روز است. خونریزی در ۲ روز اول شدیدتر است. |
| روزهای ۶ تا ۱۴ | پوشش رحم (که آندومتر نیز نامیده می‌شود) شروع به آماده شدن برای بارداری احتمالی می‌کند. پوشش رحم ضخیم‌تر و غنی از خون و مواد مغذی می‌شود. |
| روز ۱۴ تا ۲۵ | حدود روز ۱۴، یک تخمک از یکی از تخمدان‌ها آزاد می‌شود و سفر خود را از طریق لوله‌های فالوپ به سمت رحم آغاز می‌کند. اگر در این زمان اسپرم در لوله فالوپ وجود داشته باشد، لقاح می‌تواند رخ دهد. در این حالت، تخمک بارورشده به سمت رحم حرکت کرده و سعی در لانه‌گزینی در دیواره رحم می‌کند. |
| روزهای ۲۵ تا ۲۸ | اگر تخمک بارور نشده باشد یا لانه‌گزینی رخ ندهد، تغییرات هورمونی به رحم سیگنال می‌دهد تا برای ریزش پوشش خود آماده شود و تخمک تجزیه‌شده و همراه با پوشش آن ریزش می‌کند. چرخه قاعدگی دوباره از روز اول خونریزی قاعدگی آغاز می‌شود. |
البته این زمان‌بندی چرخه قاعدگی می‌تواند تحت تأثیر عوامل خارجی زیادی به‌هم بخورد و پریود و تخمک‌گذاری همیشه دقیقاً در همان زمان هر ماه اتفاق نیفتد. مواردی که می‌توانند تاریخ یا زمان چرخه قاعدگی را تغییر بدهند عبارتند از:
- استرس
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- اندومتریوز
- کمبود وزن یا اضافه وزن
- ورزش بیش از حد
- دوران قبل از یائسگی
- شیردهی
چرا باید نحوه محاسبه سیکل قاعدگی را بلد باشیم؟
دلایل زیادی وجود دارد که چرا زنان باید چرخه‌های قاعدگی خود را پیگیری کنند. برخی دوست دارند زمان تخمک‌گذاری خود را بدانند تا بتوانند در زمان مناسب برای بارداری رابطه جنسی داشته باشند، برخی دیگر برعکس چرخه‌های خود را پیگیری می‌کنند تا از بارداری پیشگیری کنند. ممکن است فرد بخواهد بداند چه زمانی نوبت پریود بعدی او می‌شود تا غافلگیر نشود.
وب‌سایت یور پریود کانادا (yourperiod.ca) هم درباره اهمیت آشنایی با نحوه محاسبه سیکل قاعدگی برای زنان می‌نویسد: درک چگونگی عملکرد چرخه قاعدگی مهم است، زیرا می‌توانید از این اطلاعات برای کمک به باردار شدن یا جلوگیری از بارداری، مدیریت بهتر هرگونه علائم قاعدگی که تجربه می‌کنید و بررسی احتمالی مشکلات جسمی مرتبط با سلامت زنان استفاده کنید.
Understanding how the process works is important, since you can use this information to help to either get pregnant or avoid getting pregnant, to better manage any menstrual symptoms you are experiencing, and understand when there might be a problem.
دلیل فرد برای نیاز به محاسبه سیکل قاعدگی هرچه باشد، روش‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید بفهمید در کجای چرخه خود هستید و چه زمانی قرار است پریود بعدی شما اتفاق بیفتد. در ادامه برخی از بهترین این روش‌ها را معرفی میکنیم.
بهترین روش نحوه محاسبه سیکل قاعدگی
نحوه محاسبه سیکل قاعدگی کار سختی نیست ولی ریزه‌کاری‌های و جزییاتی دارد که باید آن توجه کنیم. می‌توانید برای محاسبه سیکل قاعدگی ار روش‌های مختلفی هم استفاده کنید. مثلا به‌‌صورت دستی و ذهنی تاریخ‌های شروع و پایان هر چرخه در هر ماه را یاددشت کنید یا از اپلیکشین‌ها مخصوص پریود برای ثبت این تاریخ‌ها و محاسبه چرخه استفاده کنید. حتی می‌توانید با زیرنظر داشتن مخاط دهانه رحم خود روزهای مربوط به تخمک گذاری یا نزدیک بودن به پریود را مشخص کنید.
بیایید با هرکدام از این روش‌های محاسبه سیکل قاعدگی بیشتر آشنا شویم:
محاسبه سیکل قاعدگی با یادداشت کردن تاریخ‌ها
یکی از ساده‌ترین و قدیمی‌ترین روش‌های نحوه محاسبه سیکل قاعدگی، ثبت تاریخ شروع و پایان پریودها و محاسبه سیکل است. درواقع شما می‌توانید با انجام برخی محاسبات پایه پریود، زمان پریود بعدی یا زمان تخمک‌گذاری خود را محاسبه کنید.
برای این کار باید مراحل زیر را انجام بدهید:
- اولین روز پریود خود را علامت بزنید: این روز اول چرخه شماست.
- روزها را تا اولین روز پریود بعدی خود بشمارید: ازجمله روزهایی که خونریزی دارید و روزهای بین آنها تعداد کل روزها، طول چرخه قاعدگی شماست.
- چرخه خود را برای چند ماه پیگیری کنید: این به شما کمک می‌کند تا میانگین طول چرخه خود را تعیین کنید و هرگونه الگویی را شناسایی کنید.
- پس از چند ماه و مثلا سه ماه این اعداد را با هم جمع کنید و بر تعداد این ماه‌ها تقسیم کنید تا میانگین دقیق‌تری به دست آورید.
برای محاسبه زمان پریود بعدی خود، باید اولین روز آخرین پریود خود را یادداشت کنید و ۲۸ روز به آن اضافه کنید. این کار به شما تاریخ تقریبی شروع پریود بعدی‌تان را می‌دهد.
یادتان هم باشد اولین روز چرخه قاعدگی، اولین روز پریود شماست و آخرین روز، روز قبل از شروع خونریزی است. میانگین زمان بین این دو رویداد ۲۸ روز است، اما هر زن متفاوت است و این دوره زمانی می‌تواند کوتاه‌تر یا بلندتر باشد. برای اکثر زنان، این زمان بین ۲۵ تا ۳۰ روز است.
برای بسیاری از زنان، طول پریود واقعی آنها نیز می‌تواند متفاوت باشد. اکثر آنها به طور متوسط پنج روز خونریزی را تجربه می‌کنند، اگرچه خونریزی معمولاً بین سه تا هفت روز طول می‌کشد. درضمن ممکن است چرخه قاعدگی شما احتمالاً هر ماه دقیقاً به یک اندازه طول نکشد. برخی ماه‌ها ممکن است طولانی‌تر یا کوتاه‌تر از ماه‌های دیگر باشد و این بسیار طبیعی است.
محاسبه سیکل قاعدگی با آزمایش مخاط دهانه رحم
یکی دیگر از روش‌های ساده نحوه محاسبه سیکل قاعدگی بررسی مخاط دهانه رحم است. این مخاط می‌توانند نشان بدهند که زمان پریود نزدیک است یا حتی بدن شما در حال تخمک‌گذاری است. درواقع تغییرات در مقدار و غلظت مخاط دهانه رحم می‌تواند نشان بدهد که فرد در کدام مرحله از چرخه قاعدگی قرار دارد.
اما چگونه باید مخاط دهانه رحم را برای محاسبه سیکل قاعدگی آزمایش کنم؟ برای این کار باید ترشحات خود را قبل و بعد از ادرار کردن با پاک کردن با دستمال توالت بررسی کنید. مخاط رحم می‌تواند کدر، سفید، زرد یا شفاف باشد. ممکن است رحم غلظت چسبنده یا کشسان داشته باشد. می‌توانید از انگشت شست و اشاره خود برای دیدن کش آمدن مخاط استفاده کنید.
همچنین می‌توانید یک انگشت تمیز را وارد واژن خود کنید تا نمونه‌ای از مخاط بگیرید. غلظت مخاط را مشاهده (و ثبت) کنید و از این نمودار برای شناسایی محل قرارگیری خود در چرخه قاعدگی استفاده کنید. در روزهایی که مخاط فراوان و کشسان دارید، بیشترین احتمال باروری را خواهید داشت. البته این یک روش مطمئن برای جلوگیری از بارداری نیست.
جدول غلظت مخاط رخم در محاسبه سیکل قاعدگی هم می‌تواند کمک خوبی باشد.
| زمان چرخه (تقریبی) | غلظت مخاط رحم | احتمال باروری |
| روز ۱-۵ | بدون مخاط قابل توجه | عدم باروری |
| روز ۵-۸ | بدون مخاط قابل توجه | عدم باروری |
| روز ۸-۱۲ | ترشحات کم، کدر و چسبنده | عدم باروری |
| روز ۱۳-۱۵ | مخاط فراوان، شفاف، مرطوب و کشسان مثل سفیده تخم‌مرغ | پنجره باروری – قبل و در طول تخمک گذاری |
| روز ۱۶-۲۸ | بدون مخاط قابل توجه | عدم باروری |
محاسبه سیکل قاعدگی با اپلیکیشن پریود
علاوه بر روش‌های بالا می‌توانید از یک اپلیکیشن هم برای محاسبه سیکل قاعدگی استفاده کنید. این روزها برای پیگیری پریود، انواع اپلیکیشن‌های مختلفی وجود دارد که به شما اجازه می‌دهد زمان پریود خود را از چند ماه قبل تخمین بزنید. مخصوصا اگر بخواهید پریود خود را برای یک رویداد یا تعطیلات خاص به تأخیر بیندازید، استفاده از بهترین اپلیکیشن پریود بسیار مفید خواهد بود.
هر اپلیکیشن مزایا و کاربردهای متفاوت و ویژگی‌های متنوعی دارد. برخی محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های ردیابی پریود عبارتند از: اپلیکیشن‌های Clue، Flo، Glow وPeriod Plus . بسیاری از این اپلیکیشن‌ها چندمنظوره هستند و می‌توانند تخمک‌گذاری و همچنین پریود را ردیابی کنند. برخی دیگر حتی به شما امکان می‌دهند علائم خاصی از پریود را ردیابی کنید تا سلامت جسمی خود را تحت کنترل داشته باشید.
بیشتر این اپلیکیشن‌ها در ابتدا پریود شما را با طول پریود پنج روز و طول سیکل ۲۸ روز ردیابی می‌کنند. با این حال، هر چه مدت زمان بیشتری داده‌ها را وارد کنید و اپلیکیشن‌ها اطلاعات بیشتری در مورد شما به دست آورند، می‌توانند در نحوه محاسبه سیکل قاعدگی دقیق‌تر شوند.
مراحل مختلف چرخه در محاسبه سیکل قاعدگی
فرقی نمی‌کند که کدام نحوه محاسبه سیکل قاعدگی را استفاده می‌کنید. در هرکدام از این روش‌ها معمولا هر مرحله چرخه قاعدگی تاریخ‌های مشخص و دقیقی خواهند داشت. ازجمله:
مرحله قاعدگی
این مرحله از روز اول پریود شما شروع می‌شود و زمانی است که اگر بارداری رخ نداده باشد، پوشش رحم شما از طریق واژن ریزش می‌کند. در این مرحله افراد به مدت سه تا پنج روز خونریزی می‌کنند، اما برخی ممکن است تا هفت روز هم پریود باشند و معمولاً جای نگرانی نیست.
مرحله فولیکولی
این مرحله از روزی که پریود می‌شوید شروع می‌شود و در زمان تخمک‌گذاری به پایان می‌رسد. یعنی با مرحله قاعدگی همپوشانی دارد. در این مدت (روزهای 1 تا 14 چرخه)، سطح هورمون استروژن در بدن افزایش پیدا می‌کند که باعث رشد و ضخیم شدن پوشش رحم (آندومتر) می‌شود. همچنین هورمون لوتئینیزه‌کننده (LH) هم بیشتر می‌شود. افزایش LH باعث افزایش مختصر تستوسترون می‌شود که میل جنسی را درست در بارورترین زمان چرخه افزایش می‌دهد.
مرحله تخمک‌گذاری
این مرحله تقریباً در حدود روز ۱۴ در یک چرخه قاعدگی ۲۸ روزه اتفاق می‌افتد. افزایش ناگهانی هورمون هورمون لوتئینیزه‌کننده در این مرحله باعث آزاد شدن تخمک از تخمدان می‌شود. پس از آزاد شدن، تخمک وارد لوله فالوپ می‌شود که در صورت وجود اسپرم، ممکن است لقاح اتفاق بیفتد. اگر تخمک بارور نشود، پس از حدود ۲۴ ساعت متلاشی می‌شود. پس از آزاد شدن تخمک، فولیکول بسته می‌شود و به آن جسم زرد می‌گویند.
مرحله لوتئال
این مرحله از حدود روز ۱۵ تا روز ۲۸ طول می‌کشد. در این مرحله تخمک شما تخمدان‌ها را ترک کرده و شروع به حرکت از طریق لوله‌های فالوپ به سمت رحم شما کرده‌اند. سطح هورمون پروژسترون بیشتر شده و آماده‌سازی پوشش رحم برای بارداری کمک می‌کنند. اگر لقاح رخ داده باشد، جسم زرد به تولید پروژسترون ادامه می‌دهد که از ریزش پوشش آندومتر جلوگیری می‌کند. اگر هم بارداری اتفاق نیفتد، سطح استروژن و پروژسترون کمتر می‌شود و و به پوشش آندومتر سیگنال می‌دهد که شروع به ریزش کند.
سخن پایانی
برای محاسبه سیکل قاعدگی، باید یاد بگیرید که چگونه چرخه خود را پیگیری کنید. نگران نباشید نحوه محاسبه سیکل قاعدگی خیلی ساده است. تنها کاری که باید انجام دهید این است که برای چند ماه، زمان شروع پریود خود را در تقویم علامت بزنید تا بتوانید روزهای چرخه قاعدگی خود را بشمارید و میانگین طول چرخه قاعدگی خود را محاسبه کنید. می‌توانید از نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های ردیاب پریود هم برای ثبت داده‌های مربوط به چرخه خود استفاده کنید.
منابع: lovima, yourperiod, my.clevelandclinic
سوالات متداول
چرخه قاعدگی چیست؟
چرخه قاعدگی اصطلاحی است برای توصیف توالی وقایعی که در بدن زنان رخ می‌دهد تا هر ماه برای احتمال بارداری آماده شود. چرخه قاعدگی هر فرد از اولین روز قاعدگی تا اولین روز قاعدگی بعدی او است. چرخه هر فرد کمی متفاوت است، اما روند آن یکسان است.
مدت یک چرخه قاعدگی طبیعی چقدر است؟
طول متوسط یک چرخه قاعدگی ۲۸ روز است. با این حال، یک چرخه می‌تواند از ۲۱ روز تا حدود ۳۵ روز متغیر باشد و همچنان طبیعی باشد.
فاصله بین دو دوره قاعدگی چند روز است؟
روزهای بین دو دوره قاعدگی، طول چرخه قاعدگی شماست. چرخه قاعدگی متوسط ۲۸ روز طول می‌کشد. با این حال، چرخه‌های برخی افراد ممکن است ۲۱ روز یا ۳۵ روز هم طول بکشد.
یک پریود طبیعی چقدر طول می‌کشد؟
بیشتر افراد بین سه تا هفت روز پریود (خونریزی) دارند.
آیا پریود سه روزه طبیعی است؟
اگر پریود بین سه تا هفت روز باشد، پریود طبیعی است. در کوتاه‌ترین بازه، برخی افراد سه روز پریود می‌شوند و این اشکالی ندارد.