آرایشی، بهداشتی و سلامت

سرطان دهانه رحم + راه‌های پیشگیری و درمان

شاید شما هم تا به حال به واسطه‌ی دوستان و آشنایان یا از طریق اینترنت و شبکه‌های اجتماعی نام سرطان دهانه رحم را شنیده باشید و دوست دارید در مورد این بیماری و درمان آن بیشتر بدانید.
برای آشنایی بیشتر با سرطان دهانه رحم بهتر است ابتدا در مورد ساختار رحم، بخش‌های مختلف آن، قسمت‌های مستعد این بیماری و نحوه تشخیص این سرطان بیشتر بدانیم.
در ادامه این مطلب در مورد رحم و متعلقات آن و روش‌های پیشگیری و شناسایی بیماری‌های رحم صحبت کردیم:

رحم چیست؟
رحم چیست؟

رحم چیست؟

رحم اندام گلابی شکلی‌ست که بین راست روده و مثانه در قسمت لگن بدن قرار دارد. رحم به عنوان اندام تولید مثلی، نقش مهمی در قاعدگی، باروری و بارداری دارد، مسئول اصلی چرخه قاعدگی‌ست و محل کاشته شدن تخمک بارور شده در دوران بارداری خواهد بود و جنین تا زمان تولد در رحم رشد می‌کند.

وظایف اصلی رحم چیست؟

  1. چرخه قاعدگی: دیواره رحم جایی است که خون و بافت در طول قاعدگی از آن منشاء می شود.
  2. باروری: رحم جایی است که تخمک بارور شده در حین لقاح در آن کاشته می شود و کودک در آن رشد می‌کند.
  3. بارداری: رحم برای رشد کودک در دوران بارداری افزایش سایز خواهد داشت و همچنین به بیرون راندن کودک از واژن کمک می‌کند.

رحم چه شکلی است؟

اگر بخواهیم به ساده‌ترین حالت توضیح دهیم، رحم شبیه به یک لامپ است. به اندازه مشت دست. این اندام که گاهی به عنوان یک گلابی وارونه نیز توصیف می‌شود. دارای دو عضو شاخ مانند در بالا (لوله های فالوپ) است و در پایین به دهانه رحم متصل می‌شود (قسمتی که در هنگام زایمان واژینال باز خواهد شد).

شکل رحم
شکل رحم

رحم چندین بخش دارد:

  • فوندوس (Fundus): بالاترین و عریض ترین قسمت رحم که به لوله های فالوپ متصل می‌شود.
  • جسم (Corpus/Body): بدنه اصلی رحم و جایی که تخمک بارور شده در دوران بارداری کاشته می‌شود.
  • ایستموس (Isthmus): بخشی از رحم بین جسم و دهانه رحم. قسمتی که رحم شروع به باریک یا نازک شدن می‌کند.
  • دهانه رحم (Cervix): پایین‌ترین قسمت رحم که به سمت واژن باز می‌شود.
بخش‌های رحم
بخش‌های رحم

رحم در کدام قسمت بدن قرار دارد؟

رحم در لگن بین مثانه و راست روده قرار دارد. توسط عضلات کف لگن و جسم پرینه‌ای پشتیبانی می‌شود. رباط‌های لگن، کمر و باسن نیز به نگه‌داشتن رحم در جای خود کمک می کنند.

محل رحم در بدن
محل رحم در بدن

رحم از چه چیزی ساخته شده است؟

رحم از سه لایه تشکیل شده:

  1. پریمتریوم (Perimetrium): بیرونی ترین لایه که مسئول محافظت است.
  2. میومتر (Myometrium): لایه میانی بسیار عضلانی. این همان چیزی است که در دوران بارداری منبسط و منقبض می‌شود تا نوزاد را بیرون براند.
  3. اندومتر (Endometrium): لایه داخلی یا پوشش داخلی رحم. این لایه از رحم، در طول سیکل قاعدگی ریزش می‌کند.
آناتومی رحم
آناتومی رحم

اندازه رحم چقدر است؟

رحم به طور معمول دارای ۸ سانتیمتر طول، 5 سانتیمتر عرض و 4 میلیمتر ضخامت است که این اندازه در دوره بارداری می‌تواند از اندازه یک لیمو به اندازه یک هندوانه افزایش پیدا کند.

اندازه رحم
اندازه رحم

البته پس از تولد، رحم به تدریج به اندازه و موقعیت قبل از بارداری باز می‌گردد. که به این کاهش تورم و سایز رحم اینولوشن (Involution) می‌گویند. معمولاً حدود 6 هفته طول می کشد تا این فرآیند کامل شود و رحم به سایز اولیه برگردد.

اکنون که اطلاعات کافی در مورد رحم و بخش‌های آن به دست آوردیم در ادامه به معرفی قسمت‌ انتهایی رحم، یعنی دهانه رحم می‌پردازیم.

دهانه رحم چیست؟

دهانه رحم یک اندام عضلانی و تونل مانند است که در پایین ترین قسمت رحم قرار گرفته و رحم و واژن را به هم متصل می‌کند. این بخش گاهی اوقات “گردن رحم” نیز نامیده می‌شود.

دهانه رحم
دهانه رحم

دهانه رحم نقش مهمی در عبور مایعات بین رحم و واژن ایفا می‌کند. و در واقع گذرگاهی است که به مایعات اجازه می‌دهد داخل و خارج رحم جریان پیدا کنند.

دهانه رحم در کجا قرار دارد؟

دهانه رحم بخش مهمی از آناتومی تولید مثلی‌ست که در داخل حفره لگن قرار دارد، از کف رحم شروع می‌شود و به سمت پایین تا قسمت بالایی واژن امتداد می‌یابد.

دهانه رحم یک گذرگاه کوچک است که واژن را به حفره رحم متصل می کند، حدود 2.5-3.8 سانتی متر طول دارد و به شکل یک O صاف، به قطر حدود 2.5 سانتی‌متر به نظر می‌رسد، این قسمت از رحم سوراخی در وسط دارد که مشابه یک گذرگاه ورود خروج است.

محل دهانه رحم
محل دهانه رحم

فرم دهانه رحم چگونه است؟

کلمه «سرویکس» از کلمه لاتین به معنای «گردن» گرفته شده است. دهانه رحم تقریباً شبیه یک استوانه یا لوله است رحم را به واژن متصل می کند. دهانه رحم در وسط پهن‌تر است و در هر دو انتها باریک می شود.

فرم دهانه رحم
فرم دهانه رحم

دهانه رحم از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟

  1. حفره داخلی (Internal OS): سوراخی که به سمت بالا (رحم) منتهی می‌شود.
  2. اکتوسرویکس (Ectocervix): بخشی از دهانه رحم که به بالای واژن برآمده می‌شود.
  3. کانال داخلی (Endocervix): تونلی که از حفره داخلی تا اکتوسرویکس امتداد می‌یابد.
  4. حفره خارجی (Exernal OS): سوراخی که به سمت پایین (واژن) منتهی می‌شود.
بخش‌های دهانه رحم
بخش‌های دهانه رحم

ناحیه تبدیل:

قسمتی که کانال اندوسرویکال با اکتوسرویکس همپوشانی دارد، ناحیه تبدیل نامیده می‌شود که در آن تغییرات سلولی متعددی اتفاق می‌افتد و مستعد رشد سلول‌های غیرطبیعی در دهانه رحم است.

ناحیه تبدیل
ناحیه تبدیل

رشد سلولی در این قسمت می‌تواند دلیل شایع بیماری‌هایی مانند دیسپلازی دهانه رحم یا سرطان دهانه رحم باشد.

تغییرات دهانه رحم در زمان تخمک گذاری
تغییرات دهانه رحم در زمان تخمک گذاری

قبل از بارداری، دهانه رحم بسته، بلند و سفت است. در دوران بارداری، دهانه رحم به تدریج نرم می شود. در حین اینکه بدن برای زایمان آماده می‌شود، طول دهانه رحم کاهش می‌یابد و در نهایت با آماده شدن مادر برای زایمان، باز می‌شود. اگر دهانه رحم قبل از هفته 37 شروع به باز شدن کند، ممکن است زایمان زودرس رخ دهد.

دهانه رحم و زایمان
دهانه رحم و زایمان

دهانه رحم می‌تواند تا ۱۰ سانتیمتر باز شود تا در نهایت به خروج نوزاد از رحم در زمان تولد منجر شود.

در جدول زیر اندازه حدودی دهانه رحم در طول زایمان را مشاهده می‌کنید:

جدول تغییر سایز دهانه رحم در طول زایمان
جدول تغییر سایز دهانه رحم در طول زایمان

انواع بیماری‌های دهانه رحم

1. سرطان دهانه رحم (Cervical Cancer): نوعی سرطان است که در سلول های دهانه رحم – قسمت پایینی رحم که به واژن متصل می شود – رخ می دهد. گونه‌های مختلف ویروس HPV که یک عفونت مقاربتی‌ست، در ایجاد اکثر سرطان‌های دهانه رحم نقش اصلی دارند.

2. ناتوانی دهانه رحم (Cervical Incompetence): باز شدن یا گشاد شدن زودهنگام دهانه رحم در دوران بارداری که می تواند منجر به زایمان زودرس شود.

3. التهاب دهانه رحم (Cervicitis): التهاب دهانه رحم معمولاً به دلیل عفونت ایجاد می شود. کلامیدیا، سوزاک و تبخال برخی از عفونت‌های مقاربتی‌ای هستند که می‌توانند باعث التهاب دهانه رحم شوند.

4. دیسپلازی دهانه رحم (Cervical Dysplasia): وجود و رشد سلول های غیر طبیعی در دهانه رحم که می توانند به سرطان دهانه رحم تبدیل شوند. دیسپلازی دهانه رحم اغلب در تست پاپ‌اسمیر قابل تشخیص است. (این بیماری به نئوپلازی دهانه رحم – Cervical Intraepithelial Neoplasia CIN – نیز شناخته می‌شود)

بیماری‌های دهانه رحم
بیماری‌های دهانه رحم

5. پولیپ دهانه رحم (Cervix Polyps): رشد کوچک در قسمتی از دهانه رحم که در آن به واژن متصل می شود. پولیپ ها بدون درد و معمولا بی ضرر هستند، اما می توانند باعث خونریزی واژینال شوند.

6. بیماری التهابی لگن (Pelvic Inflammatory Disease): گاهی مواقع التهاب دهانه رحم، ممکن است به رحم و لوله های فالوپ گسترش پیدا کند و باعث بروز التهاب لگن شود. بیماری التهابی لگن می‌تواند به اندام های تناسلی زنان آسیب برساند و باردار شدن را دشوارتر کند.

7. عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): ویروس‌های پاپیلومای انسانی از جمله انواع خاصی از ویروس‌ها هستند که در برخی مواقع باعث سرطان دهانه رحم می‌شوند. انواع کمتر خطرناک این ویروس باعث ایجاد زگیل تناسلی و دهانه رحم می شود.
این عفونت در آغازِ ابتلا معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند و به همین دلیل اکثر افراد مبتلا شده به این ویروس، متوجه بیماری نشده و مشکلی ندارند. اما گاهی اوقات این ویروس می تواند باعث رشد توده‌های بدون درد در اطراف واژن، آلت تناسلی یا مقعد (زگیل تناسلی) شود.

نحوه انتشار ویروس HPV

ویروس عفونت HPV، از طریق تماس پوست با پوست انتقال پیدا می‌کند. معمولا افراد از طریق تماس جنسی مستقیم، مثل رابطه جنسی واژینال، مقعدی و یا رابطه جنسی دهانی، این عفونت را دریافت می‌کنند.

اکثر افرادی که مبتلا به ویروس HPV هستند از آن مطلع نیستند و به این معناست که شما ممکن است این ویروس را حتی از فردی که هیچ علائمی ندارد، نیز دریافت کنید. به همین دلیل استفاده از کاندوم در برقراری رابطه جنسی اهمیت بسیار بالایی دارد.

اهمیت استفاده از کاندوم
اهمیت استفاده از کاندوم

علائم عفونت با ويروس HPV چیست؟

  1. ویروس HPV بندرت علامت مشخصی ایجاد می‌کند.
  2. زگیل‌های تناسلی (بیشتر زخم‌های ناشی از HPV قرمزی و خارش ندارند)
  3. خونریزی نامنظم یا خونریزی بعد و درحین تماس جنسی و ترشحات غیر نرمال مداوم

علائم ویروس اچ پی وی HPV در مردان

بسیاری از مردان مبتلا به ویروس HPV هیچ علائمی ندارند و شاخص ترین علامت ابتلا به این ویروس، زگیل های تناسلی یا ضایعات غیر معمولی بر روی آلت تناسلی مردانه، اسکروتوم (کیسه بیضه) یا مقعد است.

برخی از انواع ویروس HPV نیز می تواند سرطان‌های آلت تناسلی، مقعد و گلو را در مردان به وجود بیاورد.

علائم ویروس اچ پی وی HPV در زنان

اکثر زنان مبتلا به HPV علائمی ندارند ولی برخی از آن‌ها دچار زگیل‌های تناسلی می‌شوند که در داخل واژن، در اطراف حنجره یا گردنه رحم یا روی فرج (آلت تناسلی زنانه) ظاهر خواهد شد. در صورت مشاهده رشد هر بافت غیرطبیعی بر روی آلت تناسلی بهتر است در اولین فرصت با پزشک مشورت کنید.

ویروس اچ پی وی HPV
ویروس HPV

بسیاری از افراد در زندگی خود به نوعی از این ویروس مبتلا خواهند شد، اما نکته قابل توجه این است که اکثر عفونت های HPV به سرعت توسط سیستم ایمنی بدن از بین می‌روند و احتمال تبدیل شدن آن‌ها به سرطان بسیار کم است.

به طور کلی مدت زمان پاکسازی HPV های پرخطر از بدن، بدون انجام هرگونه درمان خاص بصورت زیر است:

  • طی 8 ماه در 70% موارد پاک می‌شود.
  • طی 12 ماه در 80% موارد پاک می‌شود.
  • طی 18 ماه در 90% موارد پاک می‌شود.

طولانی ترین زمان پاکسازی مربوط به ویروس HPV 16 است. البته این مدت زمان به قدرت سیستم ایمنی اشخاص بستگی دارد. بنابراین ممکن است سیستم ایمنی قوی بدن شما در زمان کوتاه‌تری ویروس را از بین برده باشد.

سیستم ایمنی و HPV

حتی‌الامکان سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید چرا که مهمترین علت ایجاد سرطان دهانه رحم در HPV وجود عفونت به مدت زمان طولانی و پایدار توسط این ویروس در بدن است.

10 ماده غذایی موثر در بهبود ایمنی بدن
10 ماده غذایی موثر در بهبود ایمنی بدن

با رعایت موارد زیر می‌توانید به سیستم ایمنی بدن برای از بین بردن ویروس HPV ضعیف کمک کنید:

  1. عدم استعمال دخانیات
  2. عدم استفاده طولانی مدت از OCPs (یا قرص های ضدبارداری خوراکی)
  3. انجام تست از ترشحات واژن و دهانه رحم برای تشخیص عفونت‌های کلامیدیا، HSV type II و یا HIV
  4. رعایت اصلاح سبک تغذیه مانند رژیم‌های کم پروتئین و غنی از فولات یا ویتامین B9 که نقش مهمی در پیشگیری از ابتلاء به عفونت با HPV 16 و دیسپلازی دهانه رحم دارد
    (غذاهای غنی از فولات: نظیر مارچوبه، لوبیا قرمز، بروکلی، عدس، بامیه، نخود فرنگی، نخود، آووکادو، اسفناج، پرتقال، موز، انار، کاهو، کلم و ماش)
  5. تشخیص و درمان همزمان عفونت در همسر یا شریک جنسی

سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌ها در دهانه رحم شروع به رشد غیرطبیعی می‌کنند و تشکیل توده‌های سرطانی اتفاق می‌افتد.

سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم

این سرطان می‌تواند بافت‌های عمیق‌تر دهانه رحم را تحت تأثیر قرار دهد و ممکن است به سایر قسمت‌های بدن، مثل ریه‌ها، کبد، مثانه، واژن و رکتوم گسترش پیدا کند (متاستاز).

بیشتر موارد گزارش شده از سرطان دهانه رحم، ناشی از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که با واکسن قابل پیشگیری است.

سرطان دهانه رحم به کندی رشد می کند، بنابراین معمولاً قبل از ایجاد مشکلات جدی، زمان برای یافتن و درمان آن وجود دارد. این به لطف روش‌های غربالگری مثل آزمایش پاپ اسمیر، آمار فوت در اثر این سرطان، کمتر و کمتر شده است.

رشد سرطان دهانه رحم
رشد سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم به طور معمول در بین زنان 35 تا 44 ساله اتفاق می‌افتد و بیش از 15 درصد موارد جدید در زنان بالای 65 سال دیده شده است، به ویژه در زنانی که به طور منظم از روش‌های غربالگری و چکاپ سالانه استفاده نکرده‌اند.

چگونه میتوان از ابتلا به ویروس HPV و اثرات آن جلوگیری کرد؟

  • استفاده از واکسن HPV
  • انجام دوره ای آزمایش HPV همراه با آزمایش پاپ اسمیر
  • استفاده از کاندوم به هنگام تماس جنسی
  • اطمینان از سلامت شریک جنسی

آیا واکسن HPV در برابر انواع پر خطر ویروس HPV که منجر به سرطان سرویکس می‌شود تاثیر دارد؟

تاثیر واکسن بر سرطان‌های ناشی از HPV
تاثیر واکسن بر سرطان‌های ناشی از HPV

واکسن تزریقی HPV فقط در برابر انواع پر خطر ۱۶ و ۱۸ ویروس HPV که منجر به سرطان دهانه رحم می‌شوند و انواع ۶ و ۱۱ که منجر به زگیل های تناسلی می شوند مقاومت ایجاد می‌کند و متاسفانه واکسن افراد آلوده به ویروس HPV و افرادی که مبتلا بیماری سرطان دهانه رحم هستند را درمان نخواهد کرد.

واکسن HPV محافظت و پیشگیری صددرصدی ایجاد نمی‌کند لذا زنانی که واکسینه می شوند باید به طور مرتب آزمایش پاپ اسمیر و آزمایش HPV را انجام دهند.

علائم اولیه و راه‌های تشخیص سرطان دهانه رحم:

سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه معمولاً هیچ نشانه یا علامتی از خود بروز نمی‌دهد به همین دلیل انجام چکاپ و آزمایش پاپ‌اسمیر در شناسایی این بیماری بسیار مهم است.

علائم و نشانه های سرطان دهانه رحم پیشرفته عبارت‌اند از:

  • خونریزی واژینال بعد از سکس، بین قاعدگی یا بعد از یائسگی.
  • خونریزی واژن که ممکن است همراه با بوی نامطبوع باشد.
  • درد لگن یا درد هنگام سکس.
  • تغییر در ترشحات واژن مانند ترشح بیشتر یا همراه با رنگ یا بوی غیر معمول.
علائم اولیه سرطان دهانه رحم
علائم اولیه سرطان دهانه رحم

در صورتی که سرطان وارد متاستاز شده باشد و به دیگر اندام‌های بدن گسترش پیدا کرده باشد علائم زیر نمایان خواهد شد:

  • ادرار دشوار یا دردناک، گاهی اوقات همراه با خون در ادرار.
  • اسهال، یا درد یا خونریزی از مقعد هنگام دفع.
  • خستگی، کاهش وزن و اشتها.
  • کمردرد بدون دلیل مشخص یا تورم در پاها.
  • درد در لگن و شکم.

راه‌های پیشگیری از سرطان دهانه رحم:

برای اطلاع زود موقع و پیشگیری از سرطان دهانه رحم موارد زیر را بررسی کنید:

  1. انجام معاینات منظم توسط پزشک زنان
  2. انجام تست پاپ اسمیر مهمترین گام برای اطلاع از وجود احتمالی نشانه‌های سرطان دهانه رحم است.
  3. دریافت واکسن HPV (اگر واجد شرایط آن هستید)
  4. استفاده از کاندوم در سکس
  5. محدود کردن شرکای جنسی
  6. ترک سیگار و دخانیات
پیشگیری از سرطان دهانه رحم
پیشگیری از سرطان دهانه رحم

واکسن HPV و آزمایش‌های منظم غربال‌گری می‌توانند در جلوگیری از سرطان دهانه رحم موثر باشند.

آزمایش‌های غربال‌گری دنبال نشانه‌های پیش‌سرطان و مراحل اولیه‌ی سرطان دهانه رحم می‌گردند. در این مراحل احتمال درمان و بهبود بیشتر است. تشخیص سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه ارتباط مستقیمی با شانس زنده ماندن بالاتر و افزایش کیفیت زندگی بیمار دارد.

روزگاری در آمریکا سرطان دهانه رحم مرگبارترین سرطان برای زنان بود، اما به‌لطف افزایش غربال‌گری‌ها، موارد ابتلا و مرگ‌ومیر در طول دو دهه‌ی گذشته کاهش چشم‌گیری داشته است.

واکسن HPV
واکسن HPV

واکسن HPV تا چه سنی و برای چه افرادی مفید و موثر است؟

بهترین زمان تزریق واکسن HPV که با نام تجاری گارداسیل شناخته می‌شود در بازه ۱۲ تا ۱۵ سالگی است. در غیر این صورت برای خانم‌ها تا ۲۶ سالگی و برای آقایان تا ۲۱ سالگی بهترین زمان تزریق این واکسن خواهد بود.
بهتر است واکسن قبل از اولین رابطه جنسی تزریق شود، با این وجود در مواردی تزریق واکسن برای زنانی که قبلاً هم رابطه جنسی داشته‌اند مفید خواهد بود.

به صورت کلی برای برای در امان ماندن از سرطان دهانه رحم در طول زندگی، از راهنمای زیر استفاده کنید:

  • 9 تا 13 سالگی: واکسن HPV را تزریق کنید. این واکسن در دو نوبت تزریق می‌شود و تنها پیش از ابتلای فرد به HPV اثرگذار است. بر اساس توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی، دخترها برای دریافت واکسن HPV اولویت بالاتری دارند، چون تزریق این واکسن موثرترین روش برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم است.
  • 21 تا 30 سالگی: هر سه سال آزمایش پاپ اسمیر بدهید. در صورتی که این آزمایش وجود سلول‌هایی غیرعادی را نشان دهد، پزشک شما ممکن است توصیه کند که آزمایش‌هایی دیگر یا غربال‌گری‌هایی با فواصل کمتر را انجام دهید.
  • 31 تا 64 سالگی: هر سه سال آزمایش پاپ اسمیر بدهید یا هر پنج سال ترکیب آزمایش پاپ اسمیر و HPV را بدهید.
سن و دوز مناسب تزریق واکسن HPV
سن و دوز مناسب تزریق واکسن HPV

برای در امان نگه داشتن خودتان از سرطان دهانه رحم، با استفاده از کاندوم و کاندوم دهانی رابطه‌ی جنسی بی‌خطری داشته باشید.

راه‌های درمان سرطان دهانه رحم:

پروسه درمان سرطان رحم توسط یک متخصص انکولوژی زنان (پزشکی که در سرطان‌های اندام‌های تناسلی زنانه تخصص دارد) آغاز می‌شود. درمان مناسب برای سرطان دهانه رحم بر اساس فاکتورهای زیادی از جمله مرحله بیماری، سن، سلامت عمومی فرد و تصمیم برای فرزندآوری در آینده انتخاب خواهد شد.

راه‌های درمان سرطان دهانه رحم
راه‌های درمان سرطان دهانه رحم

درمان های سرطان دهانه رحم عبارت‌اند از:

  • پرتو درمانی
  • شیمی درمانی
  • جراحی
  • درمان هدفمند
  • ایمونوتراپی

پرتودرمانی:

پرتودرمانی یکی از راه‌های درمان سرطان دهانه رحم است.
پرتودرمانی

در این روش از پرتوهای انرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی دهانه رحم استفاده می‌شود. دو نوع پرتودرمانی وجود دارد:

  • تشعشع پرتو خارجی:توده سرطانی توسط پرتوی پرقدرت از طریق دستگاهی خارج از بدن مورد هدف قرار می‌گیرد
  • براکی تراپی: پرتو را در داخل یا نزدیک توده سرطانی قرار می دهند.

شیمی درمانی:

شیمی درمانی یکی از راه‌های درمان سرطان دهانه رحم است.
شیمی درمانی

در این روش از داروهایی استفاده می‌شود که از طریق تزریق وریدی یا از طریق دهان وارد بدن می‌شوند تا سلول های سرطانی را از بین ببرند. این داروها وارد خون می‌شود و برای از بین بردن سلول‌ها در هر نقطه از بدن تاثیر گذار است.

داروهای مختلفی برای شیمی درمانی استفاده می‌شود و می‌توان آنها را با هم ترکیب کرد. شیمی درمانی اغلب به صورت دوره‌ای تجویز می‌شود. طول دوره و برنامه یا دفعات شیمی درمانی بسته به داروی مورد استفاده و محل قرارگیری سرطان متفاوت است.

عمل جراحی:

سرطان دهانه رحم با راه‌های مختلفی از جراحی قابل درمان است.
عمل جراحی

انواع مختلفی از جراحی برای درمان سرطان دهانه رحم استفاده می شود. برخی از رایج‌ترین انواع جراحی برای سرطان دهانه رحم عبارت‌اند از:

  • جراحی لیزر: در این جراحی از پرتو لیزر برای سوزاندن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
  • کرایوسرجری: این جراحی سلول های سرطانی را منجمد می‌کند.
  • بیوپسی مخروطی: جراحی که در آن یک بافت مخروطی شکل که شامل سلول‌های سرطانیست، از دهانه رحم برداشته می‌شود.
  • هیسترکتومی ساده: این جراحی شامل برداشتن رحم شما است، اما بافت کنار رحم، واژن و غدد لنفاوی لگن برداشته نخواهند شد.
  • هیسترکتومی رادیکال با برش غدد لنفاوی لگن: با این جراحی، رحم، بافت اطراف به نام پریمتریوم، دهانه رحم، بخش کوچکی از قسمت بالایی واژن و غدد لنفاوی از لگن برداشته می‌شوند.
  • تراکلکتومی: در این روش دهانه رحم و قسمت بالایی واژن برداشته می‌شود، اما رحم در جای خود باقی می‌ماند.
  • بیرون زدگی لگن: این روش نیز مانند هیسترکتومی رادیکال است، اما بسته به محل گسترش سرطان، مثانه، واژن، رکتوم و بخشی از روده بزرگ را شامل می‌شود.

خبر خوب این است که این بیماری در مراحل اولیه با برداشتن بافت سرطانی قابل درمان است.

درمان هدفمند:

درمان سرطان دهانه رحم با درمان هدفمند
درمان هدفمند

درمان دارویی هدفمند سلول های سرطانی خاص را بدون آسیب رساندن به سلول های سالم از بین می‌برد. یعنی با هدف قرار دادن پروتئین‌هایی که روی رشد و گسترش سلول های سرطانی اثر گذار هستند، بیماری را کنترل می کند، کار می کند.

ایمونوتراپی:

ایمونوتراپی
ایمونوتراپی

در این روش از دارو برای تحریک سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. سلول های سرطانی می‌توانند با ارسال یک سیگنال از حمله سیستم ایمنی به خود جلوگیری کنند. ایمونوتراپی به هدف قرار دادن این سیگنال‌ها نیز کمک می کند تا سلول‌های سرطانی نتوانند بدن شما را فریب دهند و خود را به عنوان سلول سالم معرفی کنند.

تیم درمانی ممکن است برای برخی از افراد ترکیبی از این درمان‌ها را پیشنهاد کنند، مثلا ممکن است از پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای درمان سرطانی که گسترش یافته یا عود کرده است استفاده شود و یا گاهی اوقات از پرتودرمانی و شیمی درمانی قبل یا بعد از جراحی استفاده شود.

درمان سرطان دهانه رحم با طب سنتی امکان پذیر است؟

در زمان تشخیص بیماری ترجیح برخی از افراد استفاده از درمان های جایگزین مانند رژیم غذایی، گیاهان دارویی، طب سوزنی و روش های دیگر است. قبل از استفاده از این روش‌ها حتما با پزشک مشورت کنید.

برخی از این درمان‌های سنتی ممکن است در تسکین درد موثر باشند، اما برخی دیگر می‌توانند به شدت مضر بوده و پروسه درمان را به تاخیر بیاندازند.

رابطه طب سنتی با سرطان دهانه رحم
رابطه طب سنتی با سرطان دهانه رحم

زندگی پس از سرطان دهانه‌ رحم:

برای اکثر افراد، تجربه سرطان در آخرین روز درمان به پایان نمی رسد. زندگی پس از درمان سرطان می تواند چالش‌های خاص خود را داشته باشد. ممکن است پس از پایان درمان، احساسات متفاوتی داشته باشید و یا نگران باشید که هر درد و درد به معنای بازگشت سرطان است، اما همیشه در نظر داشته باشید که برای بازگشت به زندگی عادی هیچ فشاری وجود ندارد.

نکته مهم این است که به خود فرصت دهید تا با تغییرات فیزیکی و عاطفی سازگار شوید و یک روتین روزانه جدید برای خود ایجاد کنید. خانواده و دوستان نیز ممکن است برای سازگاری نیاز به زمان داشته باشند.

با خانواده و دوستان صحبت کنید!
با خانواده و دوستان صحبت کنید!

۴ مورد اصلی که در روزهای بعد از درمان سرطان باید به آن توجه کنید:

  • مقابله با احساس غم و اندوه
  • رعایت نوبت‌های چکاپ منظم
  • مراقبت فردی
  • اقدامات در صورتی که سرطان مجدد عود کند

مقابله با احساس غم و اندوه:

مقابله با احساس غم و اندوه
مقابله با احساس غم و اندوه

اگر همچنان احساس غم و اندوه دارید، صبح ها برای بیدار شدن انگیزه‌ای ندارید یا انرژی خود را برای انجام کارهایی که قبلاً برایتان لذت بخش بود، از دست داده اید، ممکن است در حال تجربه نوعی افسردگی باشید. این شرایط در بین افرادی که مبتلا به سرطان بوده اند بسیار رایج است.
در این شرایط کمک گرفتن از یک مشاور و تراپیست بسیار موثر است و برای بازگشت به زندگی عادی کمک بزرگی خواهد بود.

رعایت نوبت‌های چکاپ منظم:

مراحل معاینه پزشکی و چکاپ دوره‌ای رحم
مراحل معاینه پزشکی و چکاپ دوره‌ای رحم

پس از پایان درمان، قرار ملاقات های منظمی با متخصصان خود خواهید داشت تا سلامت شما را کنترل کنند، عوارض جانبی طولانی مدت را مدیریت کنند و بررسی کنند که سرطان عود نکرده یا گسترش نیافته است.

در طول معاینات، معمولاً معاینه لگن خواهید داشت و ممکن است یک آزمایش HPV یا آزمایش سیتولوژی مبتنی بر مایع (LBC)، آزمایش خون، اشعه ایکس، سی تی اسکن یا اسکن PET-CT انجام دهید. در چند سال اول، احتمالاً هر 3 تا 6 ماه یک بار چک آپ خواهید داشت. اگر مشکل دیگری نداشته باشید، تعداد معاینات کمتر می شود.

مراقبت فردی:

مراقبت فردی
مراقبت فردی

سرطان می تواند فشارهای جسمی و روحی زیادی ایجاد کند، بنابراین مهم است که از سلامت خود مراقبت کنید. شروع فعالیت‌های بدنی و ورزشی تحت نظر پزشک، روابط صمیمانه با دوست، همسر و خانواده، از سر گرفتن فعالیت‌هایی که تشخیص و درمان سرطان آن‌ها را متوقف کرده است می‌تواند در این مسیر کمک‌حال شما باشد.

اقدامات در صورتی که سرطان مجدد عود کند:

عود کردن مجدد سرطان
عود کردن مجدد سرطان

برای برخی افراد، سرطان دهانه رحم پس از درمان عود می‌کند، به همین دلیل مهم است که معاینات منظم داشته باشید و علائم را فورا گزارش کنید، نه اینکه منتظر قرار ملاقات بعدی باشید.

اگر سرطان عود کرد، معمولاً درمان بیشتری برای حذف سرطان یا کمک به کنترل رشد آن به شما پیشنهاد می‌شود. اگر اولین باری که تحت درمان قرار گرفتید پرتودرمانی داشتید، ممکن است نتوانید پرتودرمانی بیشتری انجام دهید اما درمان‌های دارویی جدید برای درمان عود ممکن است از طریق آزمایش‌های بالینی در دسترس باشد.

جمع‌بندی

آگاهی از آناتومی بدن و ساختار دستگاه تناسلی زنانه، کمک بسیاری برای از بین بردن نگرانی‌ها و جلوگیری از بیماری‌های مربوط به زنان خواهد کرد. در صورت آگاه بودن به بدن، با دیدن هر علائم و یا تغییر غیرعادی، با پیگیری علت و مراجعه به پزشک می‌توان قبل از پیشرفت بیماری از شدت گرفتن آن جلوگیری و پیشگیری کرد.

سرطان رحم هر چند یکی از بیماری های شایع در زنان است اما با تشخیص زود هنگام قابل کنترل است. در صورت بروز بیماری، انجام دستورات پزشک به صورت منظم و طبق نسخه، تکمیل دوره درمان، چکاپ به صورت سالانه و انجام اعمال پیشگیرانه (تغذیه مناسب و در صورت تشخیص پزشک ورزش مناسب) به طول عمر و سلامت دستگاه تناسلی کمک بسیاری می‌کند.


اگر تجربه‌ای در مورد بیماری‌های مربوط به زنان یا سوالی در این مورد دارید، در قسمت کامنت‌‌ها با ما به اشتراک بذارید.

منابع

  • World Health Organization. (February 22, 2022). Cervical cancer.

    Retrieved December 7, 2022, from WHO

  • Cleveland Clinic. (February 17, 2022). Cervical Cancer: Causes, Symptoms, Diagnosis & Treatment.

    Retrieved December 7, 2022, from Cleveland Clinic

  • Mayo Clinic Staff. (December 14, 2022). Cervical cancer – Symptoms and causes.

    Retrieved December 20, 2022, from Mayo Clinic

  • تیم تحریریه درمانکده. (December 27, 2020). همه چیز درباره ی دیسپلازی دهانه رحم.

    Retrieved December 7, 2022, from درمانکده

  • Wikipedia. (n.d). Cervical intraepithelial neoplasia.

    Retrieved December 7, 2022, from Wikipedia

  • Yvonne Butler Tobah. (May 28, 2022). Cervical length: Why does it matter during pregnancy?.

    Retrieved December 7, 2022, from Mayo Clinic

  • Becky Young. (March 18, 2019). How Does the Cervix Change in Early Pregnancy?.

    Retrieved December 7, 2022, from healthline

  • Elsevier GmbH. (March 2016). The structure and function of the cervix during pregnancy.

    Retrieved December 7, 2022, from ScienceDirect

  • Catherine Donaldson-Evans. (September 16, 2022). Cervical Effacement & Cervical Dilation: Definition & More.

    Retrieved December 7, 2022, from What to Expect

  • WebMD Editorial Contributors. (September 30, 2021). Cervical Cancer.

    Retrieved December 7, 2022, from WebMD

  • Cancer Council. (n.d). Cervical cancer | Causes, Symptoms & Treatments.

    Retrieved December 7, 2022, from Cancer Council

  • Centers for Disease Control and Prevention. (November 16, 2021). Human Papillomavirus (HPV) Vaccination: What Everyone Should Know.

    Retrieved December 7, 2022, from CDC

  • کلینیک اچ پی وی. (n.d). واکسن گارداسیل (اچ پی وی): قیمت، مزایا و عوارض.

    Retrieved December 7, 2022, from hpvdarman

  • American Cancer Society. (March 16, 2022). Living as a Cervical Cancer Survivor.

    Retrieved December 7, 2022, from American Cancer Society

  • Cervivor. (January 10, 2018). Life After Cervical Cancer | Your Body, Sex, Fertility.

    Retrieved December 7, 2022, from Cervivor

  • Adam Rosenthal. (June 18, 2021). Cervical screening, HPV and cervical cancer: A mythbusting Q&A.

    Retrieved December 7, 2022, from Highgate Private Hospital

  • Kenhub. (September 16, 2019). Uterus – Anatomy, Definition and Function.

    Retrieved December 7, 2022, from YouTube

  • alliek47. (n.d). female reproductive system ex 39.

    Retrieved December 7, 2022, from Quizlet

  • Vanessa Chalmers. (December 15, 2022). What is a cervix and do men have one?.

    Retrieved December 20, 2022, from The Sun

  • Louisa Thompson. (February 7, 2020). The Cervix – Structure – Function – Vascular Supply.

    Retrieved December 7, 2022, from TeachMeAnatomy

  • Rachel Gurevich. (August 25, 2022). How to Check Your Cervix and Cervical Position.

    Retrieved December 7, 2022, from Verywell Family

  • Anna Druet. (December 1, 2016). How to find (and feel) your cervix.

    Retrieved December 7, 2022, from Clue

  • EverCup. (n.d). Cervix Definition: 3 Steps to Answer, Where Is the Cervix?.

    Retrieved December 7, 2022, from EverCup

  • Cleveland Clinic. (June 15, 2022). Cervix: Anatomy, Function, Changes & Conditions.

    Retrieved December 7, 2022, from Cleveland Clinic

  • Hancock Health. (January 27, 2020). What is the Cervix and What Does it Do?.

    Retrieved December 7, 2022, from Hancock Health

  • Bermudan News Updates. (n.d). How To Know If You Have A High Or Low Cervix.

    Retrieved December 7, 2022, from Bermudan News Updates

  • American Pregnancy Associatio. (December 9, 2021). Uterus Size During Pregnancy.

    Retrieved December 7, 2022, from American Pregnancy

  • Blyss Splane. (November 29, 2022). What Is the Cervical Os?.

    Retrieved December 7, 2022, from Verywell Health

3 2 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
2 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
نیلوفر
نیلوفر
5 ماه قبل

خیلی ممنون از اطلاعات کامل و مفیدتون

مشتری پروپا قرص گروچا
مشتری پروپا قرص گروچا
2 ماه قبل

گروچای عزیز
ممنون که اینقدر جامع و کامل و دقیق و با تصاویر مناسب و توضیحات مبسوط، موضوعات رو تشریح می کنی. هر بار که مقاله ای رو اینجا می خونم احساسِ خوبِ یادگیری و فهم عمیق بهم دست میده و از این بابت از شما و تیم محتوایی تون متشکرم.

دکمه بازگشت به بالا
2
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x