کاندوم زنانه چیست؟ | 6 نکته مهم استفاده از کاندوم زنانه
در میان محصولات بهداشت جنسی، کاندوم زنانه (یا کاندوم داخلی) همچنان برای بسیاری ناشناخته است. کاندوم زنانه در برخی کشورها با نام “Femidom” نیز عرضه می‌شود و به علت امکان استفاده پیش از شروع رابطه و امکان کنترل زن، گاه از سوی متخصصان سلامت جنسی توصیه می‌شود. کاندوم زنانه یا داخلی، یکی از ابزارهای پیشگیری از بارداری و بیماری‌های مقاربتی است که برخلاف کاندوم مردانه، داخل واژن قرار می‌گیرد و کنترل استفاده آن بر عهده زن است. این کاندوم از جنس نیتریل یا پلی‌یورتان ساخته می‌شود و برای افراد حساس به لاتکس مناسب است و نباید هم زمان با کاندوم مردانه استفاده شود.
کاندوم زنانه چیست؟
شاید شما بدانید که کاندوم چیست اما آیا میدانید که کاندوم زنانه چیست؟ کاندوم زنانه یک پوشش نازک و انعطاف‌پذیر است که در داخل واژن قرار می‌گیرد تا از برخورد مستقیم اسپرم و سایر ترشحات جنسی با دهانه رحم جلوگیری کند. این ابزار مانند کاندوم مردانه، یک روش سدّی محسوب می‌شود؛ به این معنا که مانع تماس میان سلول اسپرم و تخمک می‌شود و در نتیجه از بارداری ناخواسته پیشگیری می‌کند. از جنبه جلوگیری از عفونت‌های مقاربتی مانند ایدز، سوزاک یا کلامیدیا، کاندوم زنانه می‌تواند تا حد زیادی ریسک انتقال را کاهش بدهد.
| ویژگی | کاندوم زنانه (داخلی) | کاندوم مردانه (خارجی) |
|---|---|---|
| محل استفاده | داخل واژن | روی آلت تناسلی مرد |
| جنس | نیتریل یا پلی‌یورتان (غیربی‌حساسیت‌زا) | اغلب از لاتکس (در برخی موارد پلی‌یورتان) |
| امکان استفاده پیش از رابطه | ✅ بله، حتی چند ساعت قبل | ❌ فقط هنگام شروع رابطه |
| کنترل توسط | زن | مرد |
| پوشش‌دهی بیشتر ناحیه تناسلی | ✅ بله | ❌ کمتر |
| احتمال دسترسی در بازار | کمتر از نوع مردانه | در دسترس‌تر |
| قیمت | معمولاً بالاتر | ارزان‌تر |
| درصد موفقیت در استفاده صحیح | تا ۹۵٪ | تا ۹۸٪ |
| قابل استفاده در حساسیت به لاتکس | ✅ بله | در صورت غیرلاتکس بودن فقط |
تفاوت کلیدی بین کاندوم زنانه و مردانه در محل قرارگیری آن‌هاست. کاندوم مردانه بر روی آلت تناسلی مرد در حالت نعوظ کشیده می‌شود، درحالی‌که کاندوم زنانه داخل واژن گذاشته می‌شود و حلقه بیرونی آن، بخشی از فضای فرج (بخش خارجی دستگاه تناسلی زنانه) را می‌پوشاند.
ویژگی‌های کاندوم زنانه چیست؟
کاندوم زنانه اغلب از جنس نیتریل (Nitrile) یا پلی‌یورتان (Polyurethane) ساخته می‌شود که برای افرادی که حساسیت به لاتکس دارند، گزینه بسیار مناسبی است؛ زیرا در اغلب کاندوم‌های مردانه از لاتکس استفاده می‌شود و ممکن است برخی افراد به آن حساس باشند. این مواد استحکام و انعطاف‌پذیری بالایی دارند و در صورت نگهداری و استفاده صحیح، ریسک پارگی را کاهش می‌دهند.
از نظر طراحی، کاندوم زنانه معمولاً به‌شکل یک لوله نازک و نسبتاً گشاد است که دو حلقه انعطاف‌پذیر در دو انتها دارد. حلقه داخلی را می‌توان فشرده و وارد واژن کرد و حلقه بیرونی دورادور ورودی واژن باقی می‌ماند. در مجموع، این ابزار بزرگ‌تر از کاندوم مردانه است و شاید در نگاه اول کمی جاگیر به‌نظر برسد؛ اما فضای داخل واژن را به‌صورت آزاد و منعطف می‌پوشاند.
اما چند نوع کاندوم زنانه وجود دارد؟ از نظر تعداد مدل‌ها درحال‌حاضر یکی از مشهورترین و مورد تأییدترین نمونه‌های کاندوم زنانه در دنیا، FC2 نام دارد که از نیتریل تهیه می‌شود. در برخی زمان‌ها، کاندوم‌های زنانه با جنس پلی‌یورتان (مدل FC1) هم در بازار بودند که دیگر تولید نمی‌شوند. بااین‌حال در برخی کشورها، مدل‌ها یا برندهای دیگری نیز یافت می‌شود که طراحی کلی مشابهی دارند. مهم آن است که اگر قصد خرید بهترین مارک کاندوم را دارید، اطمینان حاصل کنید آن مدل تأییدیه سازمان‌های معتبر بهداشتی را داشته باشد.
گروچا یک فروشگاه اینترنتی است که مجموعه‌ای گسترده از محصولات بهداشتی و جنسی را عرضه می‌کند. در این وب‌سایت می‌توانید انواع کاندوم از برندهای معتبری مانند ناچ کدکس، کاپوت و ساگامی را بیابید. به‌عنوان‌مثال، کاندوم “Happy Lady” از ناچ کدکس که بهترین مدل کاندوم کدکس در بازار ایران است، دارای لاتکس نازک و خاردار با اسانس انار است که برای افزایش لذت طراحی شده است. همچنین، کاندوم “Super Stud” از شادو با داشتن خارهای برجسته و نرم در سراسر بدنه، تحریک‌کننده نقطه G است و تجربه‌ای متفاوت را فراهم می‌کند. این تنوع محصولات به کاربران امکان می‌دهد تا براساس نیازها و ترجیحات خود، انتخاب مناسبی داشته باشند.
آیا از کاندوم زنانه برای پریودی می‌توان استفاده کرد؟
بسیاری افراد پرسش می‌کنند که آیا می‌توان از این کاندوم در طول دوران پریود نیز استفاده کرد؟ امکان استفاده وجود دارد؛ اما باید درنظر داشت که ممکن است تمیزکردن و جابه‌جا‌شدن کاندوم در هنگام خون‌ریزی کمی دشوار شود. بااین‌حال، اگر فردی تمایل به رابطه جنسی در دوره پریود داشته باشد، استفاده از کاندوم زنانه برای پیشگیری از بارداری و کاهش ریسک عفونت مناسب است. ضمن اینکه برخی گزارش‌ها نشان داده‌اند نیتریل و پلی‌یورتان مقاومت خوبی در تماس با مایعات بدن دارند.
مزایا و معایب کاندوم زنانه
اول از همه، مزایای کاندوم زنانه چیست؟
- یکی از مزیت‌های برجسته کاندوم زنانه این است که فرد می‌تواند آن را تا چند ساعت پیش‌از شروع رابطه جنسی در واژن بگذارد؛ درنتیجه، برخلاف کاندوم مردانه، نیازی نیست در لحظه خاص (که ممکن است تمرکز دو طرف بر لذت باشد) این کار انجام شود.
- استفاده از کاندوم زنانه، نوعی کنترل و استقلال به فرد می‌دهد. اگر تمایل ندارید منتظر بمانید شریک جنسی‌تان کاندوم مردانه را تهیه یا استفاده کند، می‌توانید خودتان مسئولیت این بخش را برعهده بگیرید.
- اگرچه کاندوم زنانه ازنظر آماری کمی درصد خطای بیشتری نسبت به نوع مردانه دارد؛ اما اگر درست استفاده شود، همچنان خطر ابتلا به بیماری‌های واگیر جنسی را کاهش می‌دهد. حلقه بیرونی کاندوم زنانه می‌تواند بخشی از سطح خارجی دستگاه تناسلی را نیز بپوشاند و این موضوع در مواردی که احتمال تماس پوستی با ناحیه آلوده وجود داشته باشد، می‌تواند مفید باشد.
- ازآنجاکه اغلب کاندوم‌های زنانه از مواد غیرلاتکس ساخته می‌شوند، افراد حساس به لاتکس می‌توانند از آن بدون نگرانی استفاده کنند.
اما معایب کاندوم زنانه چیست؟
- طبق برخی آمار، درصد خطا در پیشگیری از بارداری با کاندوم زنانه بیش‌از کاندوم مردانه است؛ یعنی اگر در استفاده دقیق نباشید یا کاندوم دچار لغزش شود، احتمال بارداری ناخواسته اندکی بالاتر خواهد بود. طبق گفته وب‌سایت nhs.uk:
“Internal condoms are up to 95% effective at preventing pregnancy if you use them correctly every time you have sex. If not used correctly they’re 79% effective, which means around 1 in 5 women who use internal condoms for a year will get pregnant.”
«کاندوم‌های داخلی درصورتی‌که در هر رابطه جنسی به‌درستی استفاده شوند تا ۹۵٪ در پیشگیری از بارداری مؤثر هستند؛ اما اگر به‌درستی استفاده نشوند، میزان اثربخشی آن‌ها به ۷۹٪ کاهش می‌یابد؛ یعنی حدود ۱ از هر ۵ زن که به‌مدت یک سال از کاندوم داخلی استفاده می‌کنند، ممکن است باردار شوند.»
- درست است که قرار‌دادن کاندوم زنانه در واژن کار دشواری نیست؛ اما در مقایسه با کاندوم مردانه که تقریباً آشکار و سرراست است، ممکن است کمی تمرین نیاز باشد تا اطمینان یابید به‌درستی در جای خود قرار گرفته است.
- متأسفانه کاندوم زنانه در برخی داروخانه‌ها یا فروشگاه‌ها به‌راحتی در دسترس نیست و ممکن است قیمت بیشتری نسبت به کاندوم مردانه داشته باشد.
- ازآنجاکه کاندوم زنانه درون واژن قرار می‌گیرد و بخش بیرونی آن ممکن است هنگام رابطه حرکت کند، برخی افراد تجربه می‌کنند که در حین آمیزش تکان می‌خورد یا حتی بیرون می‌آید. باید با نکاتی مانند افزودن روان‌کننده مناسب و اطمینان از جای‌گیری درست، این مشکل را کاهش داد.
نحوه استفاده از کاندوم زنانه
استفاده صحیح از کاندوم زنانه می‌تواند تفاوت قابل‌توجهی در اثربخشی آن داشته باشد. در ادامه، خواهیم دید که نحوه استفاده از کاندوم زنانه چیست؟
آماده‌سازی
پیش‌از هر چیز، تاریخ انقضای کاندوم را بررسی کنید. اگر بسته‌بندی دچار پارگی یا خرابی شده باشد، احتمالاً محتوای داخل آن هم امنیت کافی ندارد. کاندوم زنانه معمولاً بسته‌بندی نسبتاً بزرگی دارد که نباید با اشیای تیز مثل ناخن یا قیچی در تماس قرار بگیرد تا پاره نشود.
وضعیت بدنی مناسب
برای قرار‌دادن کاندوم زنانه، می‌توانید در حالت‌های مختلف قرار بگیرید؛ نشسته، یکی از پاها را بلند کنید، دراز بکشید یا حتی به‌صورت نیمه‌اسکات بایستید. هر حالتی که احساس راحتی بیشتری می‌کنید، مناسب است.
قرار‌دادن حلقه داخلی
کاندوم زنانه دارای دو حلقه است. حلقه داخلی (سمت بسته) کوچک‌تر و قابل‌فشردن است. این حلقه را با انگشتان خود اندکی فشرده و وارد دهانه واژن کنید؛ مشابه نحوه قرار‌دادن تامپون. پس‌از وارد‌کردن حلقه داخلی در ابتدای واژن با انگشت آن را به‌سمت عمق واژن هدایت کنید تا جایی که احساس کنید به دهانه رحم نزدیک است یا کاندوم کاملاً جا افتاده است. معماری واژن خودبه‌خود کاندوم را در جای درست قرار می‌دهد.
تنظیم حلقه بیرونی
اما تنظیم حلقه بیرونی کاندوم زنانه چیست و چگونه باید آن را تنظیم کرد؟ وقتی حلقه داخلی درون واژن قرار گرفت، حلقه بیرونی باید بیرون از دهانه واژن بماند. مطمئن شوید که حدود یک سانتی‌متر یا مقداری از کیسه کاندوم بیرون باشد. این حلقه بیرونی، بخش فرج را می‌پوشاند و مانع تماس مستقیم آلت مردانه با پوست اطراف می‌شود.
شروع رابطه
هنگام دخول، آلت مرد باید داخل همان کیسه کاندوم زنانه هدایت شود؛ بهتر است در شروع با دست حلقه بیرونی را کمی هدایت کنید تا اطمینان پیدا کنید آلت بیرون از کاندوم قرار نمی‌گیرد. اگر متوجه شدید کاندوم به‌سمت داخل کشیده شده یا حلقه بیرونی به داخل رفته است، عمل دخول را متوقف کنید و وضعیت کاندوم را اصلاح کنید.
پس‌از رابطه
پس‌از انزال یا اتمام رابطه، پیش‌از بلند‌شدن و تغییر حالت با احتیاط حلقه بیرونی را بپیچانید تا مایع منی درون کیسه باقی بماند. سپس کاندوم را به‌آرامی بیرون بکشید. مانند کاندوم مردانه، این کاندوم هم یک‌بارمصرف است و باید پس‌از استفاده در کیسه زباله دور انداخته شود. هرگز آن را نشویید یا دوباره استفاده نکنید.
نکات ایمنی
اگر هنگام استفاده، کاندوم زنانه پاره شد، بیرون کشیده شد یا به هر دلیلی درست قرار نگرفت، ادامه رابطه را متوقف و از یک کاندوم زنانه دیگر استفاده کنید. همچنین در صورت ریزش مایع منی، می‌توانید با مشورت پزشک، روش‌های اورژانسی پیشگیری از بارداری (مانند قرص‌های اورژانسی) را اجرا کنید. به‌هیچ‌وجه کاندوم زنانه و مردانه را هم‌زمان استفاده نکنید؛ چراکه احتمال اصطکاک و پارگی بالا می‌رود.
سخن پایانی
در این مقاله گفتیم که کاندوم زنانه چیست. البته باید این نکته را اضافه کنیم که برخلاف برخی روش‌های هورمونی، کاندوم زنانه تأثیر منفی بر چرخه قاعدگی یا خلق‌وخوی فرد نمی‌گذارد و قابلیت استفاده همراه با دیگر روش‌های پیشگیری (مانند قرص‌های ضدبارداری یا دستگاه IUD) را دارد. بااین‌حال به یاد داشته باشید که بدون یادگیری کامل و درک صحیح مراحل استفاده، ممکن است نتیجه مطلوب را نگیرید. چنانچه پس‌از چندین بار تمرین احساس کردید همچنان دشواری یا ابهام دارید، می‌توانید با پزشک متخصص زنان یا کارشناس مامایی مشورت کنید تا دستورالعمل دقیق‌تری دریافت کنید. یک رابطه سالم و بی‌دغدغه، حق هر انسانی است و انتخاب روش صحیح پیشگیری، گامی مؤثر در ارتقای بهداشت جنسی خواهد بود. اگر قصد بررسی مدل های مختلف و خرید کاندوم را دارید می توانید به قسمت فروشگاه سایت مراجعه نمایید.
سوالات متداول
کاندوم زنانه دقیقاً چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
کاندوم زنانه یک کیسه نازک با دو حلقه در دو طرف است که داخل واژن قرار می‌گیرد و مانند کاندوم مردانه از برخورد مستقیم اسپرم و ترشحات با رحم جلوگیری می‌کند.
آیا استفاده از کاندوم زنانه درد دارد؟
خیر. در صورت استفاده درست، احساس درد یا ناراحتی ایجاد نمی‌شود. ممکن است نیاز به تمرین و عادت کردن داشته باشید.
آیا می‌توان هم‌زمان از کاندوم زنانه و مردانه استفاده کرد؟
خیر! استفاده هم‌زمان ممکن است باعث اصطکاک و پاره شدن هر دو شود.
