درمان خانگی خارش واژن | بررسی راه های درمان تست شده
درمان خارش واژن خانگی با روشهایی مانند حمام جوش شیرین، استفاده از ماست پروبیوتیک، آلوئهورا، روغن نارگیل طبیعی، عسل خام، کمپرس سرد، لباس زیر نخی و رعایت بهداشت فردی امکانپذیر است. این روشها به کاهش التهاب، تعادل pH واژن و مهار رشد قارچها و باکتریها کمک میکنند؛ اما اگر خارش بیشاز چند روز ادامه پیدا کند یا با علائمی مانند ترشحات غیرعادی، بوی بد یا درد همراه باشد، حتماً به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید؛ زیرا ممکن است نشانه عفونت یا مشکل جدیتری باشد. در ادامه به معرفی 20 روش درمان خارش واژن میپردازیم و به این سؤال پاسخ میدهیم که برای خارش واژن چی خوبه.
20 روش درمان خارش واژن در خانه
درمان خانگی خارش واژن میتواند شامل روشهایی مانند نشستن در وان آب گرم (سیتز بث) تا استفاده از آلوئهورا باشند؛ اما این درمانها بسته به علت خارش واژن هم متفاوتاند؛ برای مثال، پروبیوتیکهای موجود در ماست میتوانند به بهبود عفونت قارچی کمک کنند؛ اما عسل طبیعی ممکن است خارش ناشی از واژینوز باکتریال (BV) را کاهش دهد. همچنین مرطوبکنندههای واژینال و دستمالهای دارویی بدون نسخه در داروخانهها موجود هستند.
اگرچه در بسیاری از موارد خارش واژن را میتوانید با درمانهای خانگی برطرف کنید؛ اما در صورت بروز علائمی مانند تورم، درد یا سختی در ادرار باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر خارش واژن بیشاز یک هفته ادامه یابد و با درمانهای خانگی بهبود نیابد، نیاز به بررسی پزشکی دارد.
سیتز بث با جوش شیرین
حمام گرم با جوش شیرین (سدیم بیکربنات) میتواند یک درمان خارش واژن خانگی باشد و به تسکین خارش و آرامکردن پوست تحریکشده کمک کند. در وبسایت very well health چنین نوشته شده است:
“One 2023 study published in Tropical Journal of Pharmaceutical Research found that treating a vaginal yeast infection using a combination of a baking soda sitz bath and vaginal nystatin suppository provided faster itching relief than using the suppository alone.”
«مطالعهای در سال ۲۰۲۳ که در ژورنال Tropical Journal of Pharmaceutical Research منتشر شد، نشان داد استفاده ترکیبی از سیتز بث جوش شیرین و شیاف واژینال نیستاتین، خارش ناشی از عفونت قارچی را سریعتر از استفاده تنها از شیاف تسکین میدهد.»
برای تهیه این نوع حمام، بین ¼ فنجان تا ۲ فنجان جوش شیرین را به آب گرم اضافه کنید و برای مدتی در آن بنشینید. با اینکه جوش شیرین برای پوست حساس واژن بیخطر است؛ اما اگر زخم یا بریدگی باز دارید از آن استفاده نکنید.
حمام جو دوسر کلوئیدی
پودر جو دوسر کلوئیدی میتواند التهاب پوست را کاهش دهد و بهسرعت خارش و تحریک واژن را برطرف کند. این پودر از آسیاب کامل دانه جو دوسر تهیه میشود تا خواص تسکیندهنده آن حفظ شود.
برای استفاده، پودر جو دوسر را در آب گرم وان حمام حل کنید و تا ۲۰ دقیقه در آن بمانید. اگر به این پودر دسترسی ندارید، استفاده از جو دوسر معمولی هم برای پوست آرامبخش است.
ماست
در واژن، باکتریها و قارچها تعادل خاصی دارند. وقتی جمعیت باکتری کاهش یابد، قارچها رشد بیشازحد میکنند و باعث عفونت قارچی میشوند. برای درمان خانگی این عفونت میتوانید باکتریهای مفید را با استفاده از ماست ساده به واژن یا ناحیه اطراف آن بازگردانید. ماست را میتوانید بهتنهایی با عسل یا همراه با کرمهای واژینال استفاده کنید. مطالعات نشان داده است که ترکیب ماست، عسل و کرم کلوتریمازول در کاهش علائم عفونت قارچی مؤثرتر از استفاده تنها از کلوتریمازول بوده است.
اسید بوریک
برخی تحقیقات نشان دادهاند که اسید بوریک میتواند در درمان واژینوز باکتریال مزمن، تریکومونیازیس و عفونتهای قارچی مقاوم به فلوکونازول مفید باشد و یک درمان خارش واژن خانگی به شمار رود. شما میتوانید اسید بوریک را بهصورت موضعی برای تسکین خارش روی ناحیه فرج استفاده کنید. همچنین شیافهای واژینال اسید بوریک در داروخانهها یا فروشگاههای آنلاین یافت میشوند.
پروبیوتیکها
پروبیوتیکها باکتریهای زندهای هستند که میتوانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند و بر سلامت واژن هم اثر مثبت داشته باشند. مکملهای پروبیوتیک باعث کاهش خارش، سوزش، تحریک و ترشح واژینال میشوند و میتوانند مکملی برای درمانهای استاندارد باشند.
کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد، عفونت قارچی یا باکتریایی را درمان نمیکند؛ اما میتواند پوست را آرام کند و خارش را بهطور موقت کاهش دهد. برای این کار، یک دستمال تمیز را با آب سرد خیس کنید و روی ناحیه فرج قرار دهید. بعداز آن، پوست را بهآرامی خشک کنید.
روغن درخت چای (Tea Tree Oil)
برخی مطالعات آزمایشگاهی (در شرایط آزمایشگاهی و نه روی انسان) نشان دادهاند که روغن درخت چای یا شیافهای آن ممکن است در تسکین خارش واژن مؤثر باشند. توجه داشته باشید که این مطالعه روی انسان انجام نشده و ایمنی استفاده از روغن درخت چای برای واژن هنوز بهطور قطعی ثابت نشده است. شیافهای آماده این روغن در بازار موجود هستند؛ اما بههیچوجه نباید درمان خارش واژن خانگی را خودتان با آن انجام دهید؛ چون ممکن است باعث تحریک یا آسیب شود.
ژل آلوئهورا
آلوئهورا بهطور علمی ثابت شده است که میتواند خارش ناشی از مشکلات مختلف پوستی را تسکین دهد. شما میتوانید ژل خالص آلوئهورا را با خیال راحت روی ناحیه فرج یا داخل واژن استفاده کنید.
کرم واژینال آلوئهورا میتواند در کاهش علائم آتروفی واژن (از جمله خارش) بهاندازه کرم استروژن مؤثر باشد. البته باید توجه داشته باشید که آلوئهورا فقط علائم خارش را تسکین میدهد و قادر به درمان عفونت فعال نیست.
روغن نارگیل
روغن نارگیل را میتوان بهعنوان یک مرطوبکننده طبیعی استفاده کرد تا خشکی، سوزش و خارش ناحیه فرج را کاهش دهد؛ اما بهتر است آن را بهصورت واژینال استفاده نکنید.
عسل خام
خواص ضدالتهابی عسل میتواند بهسرعت خارش در ناحیه واژن را کاهش دهد. عسل از گذشته در طب سنتی برای درمان اگزما استفاده میشده و خواص ضدباکتریایی آن ممکن است برای درمان واژینوز باکتریال (BV) مؤثر باشد.
تحقیقات نشان دادهاند که استفاده موضعی از عسل روی ناحیه فرج میتواند علائم عفونت قارچی را کاهش دهد. البته در مطالعات معمولاً از عسلهای پزشکی مانند عسل مانوکا استفاده شده است.
سیر
شواهد محدودی وجود دارد که نشان میدهد سیر میتواند در برخی موارد خارش واژن را کاهش دهد؛ اما نتایج تحقیقات متفاوت است.
در مطالعهای در سال ۲۰۱۵، تأثیر قرص سیر با داروی فلوکونازول در درمان واژینیت کاندیدیایی مقایسه شد. ۱۱۰ زن در این مطالعه شرکت کردند. نیمی از آنها بهمدت ۷ روز روزانه ۱۵۰۰ میلیگرم قرص سیر و نیمی دیگر روزانه ۱۵۰ میلیگرم قرص فلوکونازول دریافت کردند.
نتایج نشان داد علائمی مانند قرمزی، ترشح و زخم در هر دو گروه بهبود یافت (حدود ۶۰٪ در گروه سیر و ۷۱٪ در گروه فلوکونازول). پژوهشگران نتیجه گرفتند که قرص سیر میتواند گزینه جایگزینی برای درمان واژینیت باشد.
بااینحال، یک مرور پژوهشی در سال ۲۰۲۳ پیشنهاد میکند که زنان در استفاده از سیر احتیاط کنند. در این مرور، ۱۸ مطالعه بررسی شد و پژوهشگران توصیه کردند سیر نباید جایگزین داروهای استاندارد شود.
همچنین یک گزارش موردی نشان داد زنی که از یک حبه سیر بهعنوان شیاف استفاده کرده بود با مشکل مواجه شد. اگرچه در منابع غیرعلمی استفاده از سیر بهعنوان درمان خانگی توصیه شده است؛ اما کارشناسان هشدار میدهند که تماس مستقیم سیر با ناحیه تناسلی ممکن است سمی یا آسیبزننده باشد.
سرکه سیب
مطالعات آزمایشگاهی نشان دادهاند که سرکه سیب خاصیت ضدمیکروبی دارد و میتواند در برابر قارچ کاندیدا آلبیکانس (عامل اصلی عفونت قارچی واژن) مؤثر باشد. بااینحال، تحقیقات روی انسان محدود به گزارشهای موردی است و شواهد علمی کافی برای اثربخشی آن در درمان خارش واژن وجود ندارد.
گزارشهایی غیرعلمی و تجربی از اثرگذاری حمام سرکه سیب برای تسکین خارش واژن وجود دارد؛ اما باید بااحتیاط به این روش نگاه کرد؛ برای مثال در مطالعهای که تأثیر حمام با سرکه سیب رقیقشده بر درماتیت آتوپیک بررسی شد، بیشتر شرکتکنندگان دچار تحریک پوست شدند؛ بنابراین، استفاده از این روش بدون مشورت با پزشک توصیه نمیشود؛ چراکه ممکن است باعث تحریک یا آسیب به ناحیه حساس تناسلی شود.
لباس زیر نخی
پوشیدن لباسهای تنگ مانند اسپندکس یا نایلون میتواند خارش واژن را تشدید کند و احتمال ابتلا به عفونت قارچی یا واژینوز باکتریایی را افزایش دهد. برای جلوگیری از تحریک بهتر است لباس زیر نخی یا ابریشمی و آزاد بپوشید. همچنین توصیه میشود شبها بدون لباس زیر بخوابید تا ناحیه تناسلی بهتر تنفس کند و محیط مرطوبی که برای رشد قارچها مساعد است، کاهش یابد.
کرمهای ضدقارچ
کرمهای ضدقارچ یکی از درمانهای اصلی برای عفونت قارچی واژن هستند. این داروها بهصورت کرم، پماد، قرص یا شیاف در دسترس هستند. برخی از کرمهای ضدقارچ رایج عبارتاند از:
- کلوتریمازول (Clotrimazole)؛
- میکونازول (Miconazole)؛
- تیوکونازول (Tioconazole).
توصیه می شود که با بهترین پماد برای خارش واژن آشنا باشید تا در زمان استفاده دچار مشکل نشوید. همچنین بهتر است که قبلاز استفاده از این محصولات باید اطمینان حاصل کنید که واقعاً دچار عفونت قارچی هستید؛ چون درمان اشتباه ممکن است شرایط را بدتر کند. در صورت شک، حتماً با پزشک مشورت کنید.
آنتیهیستامینها
آنتیهیستامینها داروهایی هستند که عملکرد هیستامینها (ترکیباتی که بدن در پاسخ به آلرژنها یا تحریککنندهها آزاد میکند) را مسدود میکنند. ازآنجاکه هیستامینها باعث خارش میشوند، مصرف این داروها میتواند بهطور موقت درمان خارش واژن خانگی باشد.
البته آنتیهیستامینها برای همه دلایل خارش مؤثر نیستند؛ مثلاً در مواردی مانند اگزما کاربرد زیادی ندارند. اگر گمان میکنید خارش شما ناشی از حساسیت به شوینده، صابون یا عوامل محیطی است، این داروها ممکن است کمککننده باشند.
آنتیهیستامینها بهشکل قرص در دسترس هستند و در بدن گردش میکنند و بهصورت کلی علائم حساسیت را کاهش میدهند. داروهای رایج بدون نسخه شامل موارد زیر هستند:
- فکسوفنادین؛
- لوراتادین؛
- دیفنهیدرامین؛
- سیتریزین.
آکوافور (Aquaphor)
آکوافور ممکن است به کاهش خارش ناشی از اگزما یا خشکی واژن کمک کند؛ اما در درمان عفونت قارچی فعال یا واژینوز باکتریایی مؤثر نیست. استفاده از آکوافور روی ناحیه فرج یا ولو (بیرونی واژن) بیخطر است و میتواند باعث تسکین و کمک به بهبود شود.
استفاده از وازلین (که مشابه آکوافور است ولی دقیقاً همان نیست) توصیه نمیشود؛ زیرا پاککردن آن دشوار است و میتواند خطر ابتلا به عفونت واژن را افزایش دهد. همچنین در نظر داشته باشید که اگر در دوران حاملگی با این مشکل رو به رو بشوید چون علت خارش واژن در بارداری می تواند متفاوت تر باشد و حساسیت بیشتری داشته باشد لازم است که به متخصص مراجعه نمایید.
کرمهای سوختگی نوزاد (Diaper Cream)
کرمهای سوختگی هم مانند آکوافور از نوع نرمکنندههایی هستند که از پوست محافظت و آن را مرطوب و روان میکنند. این کرمها را میتوان بهطور مستقیم روی ناحیه تناسلی برای کاهش خارش ناشی از اگزما یا خشکی واژن استفاده کرد؛ اما این کرمها قادر به درمان عفونت فعال نیستند.
کرم هیدروکورتیزون (Hydrocortisone Cream)
هیدروکورتیزون جزو داروهای کورتیکواستروئیدی است که با کاهش تورم، قرمزی و خارش به بهبود پوست کمک میکند. این کرم معمولاً برای خارش ناشی از اگزما، پسوریازیس یا درماتیت تماسی به کار میرود.
میتوان از کرم هیدروکورتیزون برای کاهش موقت خارش ناحیه ولو استفاده کرد؛ اما نباید داخل واژن استفاده شود و همچنین برای درمان عفونتهای فعال مناسب نیست.
دستمالهای دارویی (Medicated Wipes)
دستمالهای بهداشتی دارویی مخصوص ناحیه تناسلی میتوانند در تسکین خارش ناحیه تناسلی مؤثر باشند. هرچند این دستمالها عفونت قارچی را درمان نمیکنند؛ اما میتوانند خارش ناشی از آن را کاهش دهند. دستمالهای ضدخارش حاوی آلوئهورا و ویتامین E هستند که باعث تسکین فوری خارش میشوند.
مرطوبکنندههای واژینال (Vaginal Moisturizers)
مرطوبکنندههای واژینال برای کاهش خشکی واژن استفاده میشوند که میتواند در اثر یائسگی، مصرف برخی داروها، استفاده از تامپون و عوامل دیگر به وجود بیاید. این محصولات میتوانند خشکی و خارش واژن را کاهش دهند و همچنین بهعنوان لوبریکانت در هنگام رابطه جنسی مورد استفاده قرار بگیرند.
معرفی محصولات قاعدگی مناسب
در دوران قاعدگی، حفظ بهداشت و راحتی ناحیه تناسلی اهمیت بیشتری پیدا میکند؛ زیرا تغییرات هورمونی و رطوبت ناشی از پدهای قاعدگی میتوانند خارش را تشدید کنند. فروشگاه اینترنتی گروچا بهعنوان یکی از معتبرترین فروشگاههای آنلاین، مجموعهای متنوع از محصولات بهداشتی ویژه بانوان را عرضه میکند.
محصولات قاعدگی موجود در گروچا، مانند نوارهای بهداشتی و پدهای روزانه ضدحساسیت، فاقد مواد شیمیایی و عطر، گزینههایی ایمن و بهداشتی هستند که برای پوستهای حساس مناسباند و به کاهش تحریک پوست و حفظ تعادل طبیعی واژن کمک میکنند. همچنین، کاپهای قاعدگی با طراحی ارگونومیک و جنس سیلیکون پزشکی از نشت و ایجاد رطوبت اضافی جلوگیری میکنند. استفاده از این محصولات در کنار روشهای خانگی میتواند تجربهای راحت و سالم در دوران قاعدگی فراهم کند.
سخن پایانی
درمان خارش واژن خانگی با روشهای ذکرشده میتواند برای موارد خفیف مؤثر باشد؛ اما نباید جایگزین تشخیص و درمان پزشکی شود. اگر علائم شما بهبود نیافت یا شدیدتر شد، مراجعه به متخصص زنان ضروری است. با رعایت بهداشت، انتخاب محصولات ایمن، و مشورت با پزشک میتوانید از این مشکل شایع بهراحتی عبور کنید.
منابع:
https://www.verywellhealth.com/natural-remedies-for-vaginal-itching-5179928